به نام یزدان دادار کردگار

 و به مردی و جوانمردی

 و به رادی و راستی

 و دم حق راستگویان

 و به حق نمک آزادان

 و با اجازت مرشدان و پهلوانان

  آیین زورخانه ای را به هر آیینی که نسبت دهیم : خواه آیین مهرپرستی ، آیین عیاری    آیین عرفانی  همگی یک افق مشترک دارند.

   آیین جوانمردی  را تنها در رستم نامه ها و گرشاسب نامه ها و فتوت نامه ها نباید خواند .چراکه جوانمردی  تنها سخن نیست ، جوانمردی در تنگنای کلام نمی گنجد. جوانمردی  کنش و عشق و منش است.

 جوانمردی را می بایست  در  انسان امروز نیز یافت و بارورتر کرد. انسان امروز در دوره ای از تاریخ بشریت زندگی می کندکه سخت نیازمند  جوانمردی است .

 بنا به گفته ی هانری کُربن "آیین جوانمردی جمله تکالیفی است که فرد بنا بر محبت و به فرمان عشق اجرای آن را به عهده گرفته است.

 واژه ی جوانمرد از نظر ساختار دستوری از دو کلمه ی جوان( =صفت) و مرد(= اسم ) تشکیل شده است. مقصود از جوان در مفهوم ظاهری کلمه همان دوره ی جوانی است که شکوفایی صورت و جسم است اما در معنای مجازی در مفهوم سالک رونده است که اوج شکوفایی سیرت و جان است.این صفت و موصوف هنگامی که مقلوب می شوندیعنی مرد جوان تبدیل به جوان مرد می شود چنان بار سترگ معنایی می گیرد که بی درنگ ذهن از خامی به پختگی و کمال می رسد.

 گروهی از ایرانشناسان بر این عقیده اند که" هفتخوان های رستم و اسفندیار در شاهنامه ی فردوسی "بازتاب آیینی است برای گذر از مرحله ی نوجوانی و رسیدن  به مردانگی و جوانمردی . هفت خوان ، هفت منزل و گذرگاه راه عشق  است . مثل هفت مرتبه ی آیین مهری و در امتداد زمان هفت مرحله ی سیر و سلوک عارفان "و یا مراتب چند گانه ای که در زورخانه ها وجود دارد ، مانند کهنه سوار، مرشد، پیش کسوت، صاحب زنگ، صاحب تاج، نوچه و جز آن .

زورخانه به طور کلی در نظر ورزشکار جای نیکان و پاکان و مکتب فتوت و جوانمردی است . ادب و صفا و فروتنی و گذشتی که بین ورزشکاران ( حتی در زمان حاضر ) مجری است در جوامع دیگر کمتر دیده می شود.

می توان ادعا کرد که تمام اصول جوانمردی در مراسم ورزش باستانی گنجانده شده و گود مقدس زورخانه مکتب فضیلت و تواضع و جوانمردی و فداکاریست . مربیان ورزش باستانی مقرر کرده اند که ورزشکاران همواره طاهر – سحر خیز و پاک نظر بوده و علاوه بر ادای فرائض و سنن ، متهجد و شب زنده دار و دارای حسن خلق باشند. در هنگام غلبه بر خصم کم فرصتی نکرده و خصم را در انظار خوار و خفیف نسازند و بشکرانه قوتی که از مبداء فیض به آنها عطاء شده در کشتی گرفتن از مروت دور نشوند .

در ضمن باید مساکین و عجزه را تا سر حد توانایی اعانت کنند و از اخلاق رذیله که موجب ذلت و انکسار است بپرهیزند .

               گر بر سر نفس خود امیری مردی

                        بر کور و کر ار نکته نگیری مردی

                  مـردی نـبـود فتـاده را پـای زدن

                          گر دست فتـاده ای بگیـری مردی